2026 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстанның жаңа Салық кодексі салықтық (камералдық) бақылау жүйесіне елеулі өзгерістер енгізеді. Хабарламалар үш бөлек құралға бөлінеді. Бұл туралы ҚР Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитетінің ҚҚС әкімшілендіру басқармасының басшысы Еділ Әзімшайық хабарлады.
Қазіргі тәжірибе
Қазіргі таңда салықтық бақылау тек салық төлеушінің есептілігін салық органдарының деректерімен салыстыру үшін ғана емес, басқа жағдайларда да қолданылады, мысалы:
- салық төлеушіні есепке қою кезінде;
- жалған электрондық шот-фактуралар (ЭСФ) жазып беруге күдік болған жағдайда.
2026 жылдан бастап не өзгереді
- Салықтық (камералдық) бақылау
Егер сәйкессіздіктер анықталса, салық төлеушіге хабарлама жіберіледі және ол 30 жұмыс күні ішінде жауап беруі тиіс.
- Жауап берілмесе, салық органдары шығыс операцияларын шектеуге және ЭСФ жазып беруді тоқтатуға құқылы.
- Егер түсіндірме берілсе, салық органдары оны қарап, салықтық тексеру қажет пе, соны шешеді.
- Тіркеу бақылауы
Салықтық бақылау хабарламасының орнына салықтық тіркеуге қою туралы бөлек хабарлама жіберіледі.
- Салық төлеуші тіркеуге өтініш беруі немесе түсіндірме ұсынуы қажет.
- Салық органдары 20 жұмыс күні ішінде шешім қабылдайды.
- Егер түсіндірме қабылданса, хабарлама орындалды деп есептеледі. Қабылданбаса — салықтық тексеру тағайындалады.
- Салыстырмалы бақылау
Салық органы салық төлеушіні жалған ЭСФ жазып беруге күдіктенген жағдайда қолданылады.
- Салық төлеушіге өз айналымын растау туралы хабарлама жіберіледі — жеткізілген тауарлар, орындалған жұмыстар немесе көрсетілген қызметтер.
- Салық төлеуші ЭСФ-ны қайтарып алуы немесе түсіндірме беруі тиіс.
- Әрекет жасалмаса, салық органы сәйкессіздік туралы шешім қабылдауға құқылы, бұл ЭСФ жазып беруді тоқтатуға әкеледі.
FChain қалай көмектесе алады
Жаңа жүйе уақытылы әрекет етуді және дұрыс түсіндірме беруді талап етеді. Әйтпесе операциялар тоқтатылуы немесе ЭСФ жазып берудің тоқтатылуы мүмкін. FChain мамандары бизнеске келесі бағыттарда қолдау көрсетуге дайын:
- салықтық хабарламаларды бақылау және мерзімдерін қадағалау;
- салық органдарына арналған түсіндірмелер мен құжаттарды дайындау;
- тіркеу және сәйкестік мәселелері бойынша кеңес беру, тексерулер қаупін азайту;
- салық органдарымен даулар туындаған жағдайда заңдық және бухгалтерлік қолдау көрсету;
- есепті толық әрі дұрыс жүргізу, бұл тексерулердің алдын алады және бизнестің сенімді жұмыс істеуіне мүмкіндік береді.
Қорытынды
2026 жылдан бастап салықтық хабарламалар үш категорияға бөлінеді — салықтық бақылау, тіркеу бақылауы және салыстырмалы бақылау. Бұл реформа бизнес пен салық органдары үшін процесті анағұрлым түсінікті әрі ашық етуге бағытталған.
Кәсіби қолдау алу үшін бізге almaty@f-chain.com мекенжайына немесе WhatsApp арқылы +7 771 214 1820 нөміріне хабарласыңыз.
Дайындаған:
Мөлдір Мұхтар
Бизнесті дамыту бойынша маман
FChain Қазақстан