2026 жылдан бастап компанияны тарату және қайта ұйымдастырудың жаңа ережелері - FCHAIN

2025 жылғы 31 қазанда Қазақстан Республикасының Қаржы министрінің м.а. №654 бұйрығы қабылданды. Бұл бұйрық заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлердің тарату, қайта ұйымдастыру және қызметін тоқтату кезіндегі салық міндеттемелерін орындау ережелерін бекітеді. Құжат Салық кодексінің 74-бабының 6-тармағына және 113-бабының 2-тармағына сәйкес әзірленіп, 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді.

Бұйрықтың негізгі ережелері

Жаңа ережелер мыналарды қамтиды:

• ЖШС мен басқа заңды тұлғаларды тарату кезіндегі салық міндеттемелерін орындау тәртібі;
• Қайта ұйымдастыру кезінде есеп беру және салықтық бақылау тәртібі;
• Жеке кәсіпкерлердің қызметін тоқтату ерекшеліктері;
• Кейбір салық төлеушілер үшін қарапайымдатылған тарату және есептен шығару тәртібі;
• Салықтық тексеру мен қызметті тоқтату туралы өтініш нысандары.

1. Тарату кезіндегі салық міндеттемелерін орындау

Таратылатын субъектілерге мыналар жатады:

• ЖШС немесе басқа ұйымды тарату туралы шешім қабылдаған резидент заңды тұлғалар;
• Қазақстанда қызметін тоқтататын бейрезидент компаниялардың филиалдары мен өкілдіктері;
• Ел ішіндегі құрылымдық бөлімшелер.

Таратылу туралы салық есептілігі барлық салық түрлері бойынша беріледі және 10 күн ішінде төленуі тиіс. Мүлік жеткіліксіз болған жағдайда, қарыз сомасы құрылтайшылардан өндіріледі. Артық төленген салықтар 122–123-баптарға сәйкес қайтарылады немесе есепке алынады. Салық органдары өтініш түскеннен кейін 10 жұмыс күні ішінде тексеруді бастауы тиіс. Егер компания қызмет атқармаған және қарызы жоқ болса, қарапайымдатылған тәртіппен камеральдық бақылау жүргізіледі.

2. Қайта ұйымдастыру кезіндегі салық міндеттемелерін орындау

Бірігу, қосылу, бөліну немесе бөлініп шығу нысанында қайта ұйымдастырылатын заңды тұлғалар 3 жұмыс күні ішінде салық органын хабардар етуге және қажетті құжаттарды тапсыруға міндетті. Қарызы жоқ шағын бизнес субъектілері үшін камеральдық бақылау көзделген. Тексеру аяқталғаннан кейін салық органдары есептік қалдықтарды және ҚҚС сомаларын мұрагер компанияларға өткізеді. Қорытынды бөлу балансы өзгерістерді тіркеу үшін негіз болып табылады.

3. Қызметін тоқтату кезіндегі салық міндеттемелерін орындау

Жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар қызметін тоқтатқан жағдайда:

• шешім қабылданған күннен бастап 1 ай ішінде өтініш пен есептілік тапсыру керек;
• салықтар 10 күн ішінде төленуі тиіс;
• есептен шығару 3 жұмыс күні ішінде жүргізіледі.

Қызмет жүргізілмесе, камеральдық бақылау қолданылады.
ЖШС немесе ЖК аудиторлық қорытынды негізінде де таратылуы мүмкін (егер табыс 300 000 АЕК-тен аспаса).

4. Жеке кәсіпкерлер үшін қарапайымдатылған тоқтату тәртібі

2026 жылғы 1 қаңтардан бастап мына шарттарға сай кәсіпкерлерге қолданылады:

• ҚҚС бойынша есепте тұрмайды;
• Қарызы жоқ;
• Бірлескен қызмет жүргізбейді;
• Ашық банктік шоты жоқ.

Құжаттар:

1. Қызметті тоқтату туралы өтініш;
2. Таратылу есебі;
3. ККМ-ды есептен шығару өтініші (бар болса).

Бақылау автоматтандырылған режимде жүргізіледі, ал қарыз болмаған жағдайда 10 күн ішінде есептен шығару жүзеге асырылады. Нәтижелер ҚР ҚМ МКК сайтында жарияланады.

Қорытынды

Жаңа ережелердің мақсаты:

• ЖШС тарату және басқа бизнес түрлерін жабу рәсімдерін ашық ету;
• Кәсіпкерлердің әкімшілік жүктемесін азайту;
• Салықтық бақылауды жеңілдету.

Бизнес субъектілеріне 2026 жылдан бастап күшіне енетін өзгерістерге алдын ала дайындалу ұсынылады.

FChain қалай көмектеседі

FChain Қазақстан компаниясы бизнесті құқықтық сүйемелдеу, салықтық және заңдық қызметтер көрсету саласында кешенді қолдау ұсынады. Біз сізге көмектесеміз:

• ЖШС тарату рәсімін жаңа талаптарға сай өткізуге;
• Барлық қажетті салықтық өтініштер мен есептілікті дайындауға және тапсыруға;
• Аудит пен заңдық тексеруді ұйымдастыруға;
• Салықтық тәуекелдерді талдауға және бюджетпен есеп айырысуға;
• Қайта ұйымдастыру мен тарату кезінде құқықтық сүйемелдеу қамтамасыз етуге.

Біз Қазақстан Республикасының заңнамасына толық сәйкестікті, тәуекелдердің азаюын және уақыт үнемдеуді қамтамасыз етеміз.

Кәсіби кеңес алу үшін бізге almaty@f-chain.com мекенжайы бойынша немесе WhatsApp: +7 771 214 1820 арқылы хабарласыңыз.

 

 

Дайындаған: Мөлдір Мұхтар
Бизнес дамыту жөніндегі маман

FChain Қазақстан
6 қараша 2025 жыл