Еңбек кодексі 2026: негізгі өзгерістер

Еңбек кодексі 2026: негізгі өзгерістер

2025 жылғы 19 қарашада Мәжіліс Қазақстан Республикасының Еңбек кодексіне енгізілетін ауқымды түзетулер пакетінің алғашқы оқылымын мақұлдады. Бұл бастамалар еңбек жағдайларын жақсартуға, еңбек қауіпсіздігі талаптарын күшейтуге және жұмысшылардың құқықтарын кеңейтуге бағытталған. Өзгерістер соңғы жылдардағы ең маңызды жаңартулардың бірі болып саналады, сондықтан бизнеске олардың кадрлық үдерістерге әсерін алдын ала түсіну маңызды.

Жұмысшылардың құқықтарын күшейту және жұмыс берушілердің жаңа міндеттері

Жаңартылған Еңбек кодексі жаңа қағидатты енгізеді — жұмысшының ар–намысы мен қадір–қасиетін құрметтеу және қорғау құқығы. Сондай-ақ жұмыс берушінің міндетті актілерінің тізбесі кеңейтіледі, бұл кадрлық менеджментке неғұрлым құрылымды әрі ресми тәсілді талап етеді.

Жергілікті атқарушы органдар әлеуметтік әріптестік саласында қосымша өкілеттіктер алады, бұл мемлекет, бизнес және жұмысшылар арасындағы өзара әрекеттестікті күшейтеді.

Мерзімді еңбек шарттарын ұзарту ережелері: маңызды жаңартулар

Түзетулер мерзімді еңбек шарттарын ұзарту тәртібін айтарлықтай өзгертеді:

• егер шарттың қолдану мерзімі еңбекке жарамсыздық немесе әлеуметтік демалыс кезінде аяқталса — шарт автоматты түрде ұзарылады;
• шағын бизнеске мерзімді шарттарды шектеусіз ұзартуға мүмкіндік беріледі;
• ұйым басшыларының шарттары жаңа басшы тағайындалғанға дейін жарамды болады;
• жүкті әйелдер мен үш жасқа дейінгі баласы бар ата-аналар үшін қосымша кепілдіктер қарастырылған.

Бұл өзгерістер кадрлық құжаттарды мұқият жүргізуді, қызметкерлерді уақытылы хабардар етуді талап етеді.

Жазбаша хабарламалар және жұмыстан шығару рәсімдерінің жаңа талаптары

Жұмыс берушілер енді еңбек жағдайларының өзгеруі туралы қызметкерлерді жазбаша түрде хабардар етуге міндетті. Сондай-ақ жұмыстан шығару рәсімдеріне қатысты жаңа нормалар енгізіледі — хабарлама беру мерзімдерінен бастап заңды негіздерді құжаттау талаптарына дейін.

Оқу демалыстары: алты айға дейін

Жаңартылған кодексте алты айға дейінгі оқу демалыстары қарастырылған. Жұмыс орны сақталады, ал кей жағдайларда орташа жалақы да төленеді. Бұл кадрлардың біліктілігін арттыруға мүмкіндік береді, бірақ кадрлық бөлімге қосымша жауапкершілік жүктейді.

Еңбек қауіпсіздігі: талаптардың күшеюі және техникалық инспекторлардың өкілеттіктері

Жұмыс берушілер жаңа еңбек қауіпсіздігі стандарттарына сәйкес негізгі құралдарды жаңғыртуға міндетті болады.

Техникалық еңбек инспекторлары:

• заңмен бекітілген өкілеттіктерге,
• жазатайым оқиғаларды тергеуге қатысу құқығына,
• қызметкерлердің мүддесін қорғап, сотқа талап қою құқығына ие болады.

Бұл компанияларды ішкі регламенттерді, оқыту бағдарламаларын және еңбек қауіпсіздігі жүйелерін қайта қарауға итермелейді.

FChain сіздің бизнесіңізге қалай көмектесе алады

Заңнамадағы ауқымды өзгерістер жағдайында жаңартылған Еңбек кодексі-2026 талаптарына толық сәйкес келетін кешенді кадрлық қызметтерді көрсету маңызды рөл атқарады.

FChain компанияларға мына бағыттарда қолдау көрсетеді:

• кадрлық үдерістерді Еңбек кодексі-2026 талаптарына бейімдеу;
• мерзімді шарттарды, хабарламаларды, бұйрықтарды және кадрлық актілерді дұрыс ресімдеу;
• шарттарды ұзарту, демалыстарды рәсімдеу және жұмыстан шығару рәсімдерін жүргізу;
• кадрлық әкімшілендіру және құжат айналымы жүйесін қалыптастыру;
• заңдық тәуекелдерді азайту және еңбек заңнамасының сақталуын қамтамасыз ету.

Біз күрделі кадрлық міндеттерді өз мойнымызға алып, сіздің бизнесіңізге өсім мен дамуға назар аударуға мүмкіндік береміз.

Кәсіби кеңес алу үшін almaty@f-chain.com электрондық поштасы арқылы немесе WhatsApp: +7 771 214 1820 нөмірі бойынша хабарласыңыз.

2025 жылғы салықтық әкімшілендірудегі өзгерістер

  

Дайындаған: Мөлдір Мұхтар
Бизнес дамыту жөніндегі маман

FChain Қазақстан
27 қараша 2025 жыл