1 қаңтар 2026 жылдан бастап салық төлеушілерді тіркеудің жаңа ережелері - FCHAIN

Қазақстан Республикасы Қаржы министрі 2025 жылғы 28 қазандағы бұйрығымен салық төлеушілердің салықтық тіркеу мәселелері бойынша жаңа ережелерді бекітті. Бұйрық 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді, осы күннен бастап бұрын қолданыста болған ережелердің күші жойылады.

Бұл өзгерістер заңды тұлғаларға, жеке кәсіпкерлерге, бейрезиденттерге және жеке практикамен айналысатын тұлғаларға қатысты салықтық есепке қою, деректерді өзгерту және салықтық есептен шығару тәртібін жаңартады.

Қандай құжаттар бекітілді

Бұйрықпен мынадай құжаттар бекітілді:

• Салық төлеушілерді салықтық тіркеу ережелері;
• Салықтық есепке қою туралы салықтық өтініш нысаны;
• Бейрезидентті ҚР-да салық төлеуші ретінде тіркеу туралы тіркеу куәлігінің нысаны;
• Салықтық есептен шығару туралы салықтық өтініш нысаны;
• Жеке практикамен айналысатын тұлғаны тіркеу туралы хабарлама нысаны;
• Белгілі бір қызмет түрлерін (ойын бизнесі) жүзеге асыратын салық төлеуші ретінде қызметті бастау немесе тоқтатуы туралы хабарлама нысаны;
• Қосылған құн салығы (ҚҚС) бойынша салықтық есепке қою туралы салықтық өтініш нысаны;
• Жалпы хабарлама нысаны.

Салық төлеушілер туралы барлық мәліметтер салық төлеушілердің мемлекеттік деректер базасында жүргізіледі. Бұл базаны мемлекеттік кірістер органдары қалыптастырады және жүргізеді.

Салық төлеушілерді тіркеудің негізгі элементтері

Жеке тұлғаны, заңды тұлғаны және оның құрылымдық бөлімшелерін салық төлеуші ретінде тіркеу we мыналарды қамтиды:

• салық төлеушілер туралы мәліметтерді мемлекеттік деректер базасына енгізу;
• тіркеу деректерін өзгерту немесе толықтыру;
• салық төлеуші туралы мәліметтерді деректер базасынан алып тастау.

Мемлекеттік кірістер органы нөмірлер тізілімінен алынған мәліметтерді екі жұмыс күні ішінде деректер базасына енгізуге міндетті.

Заңды тұлғалардың мемлекеттік тіркелуі

Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) тәртібі сақталады:

• Коммерциялық емес ұйымдар – әділет органдарында тіркеледі;
• Коммерциялық ұйымдар – «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы арқылы тіркеледі.

Осы мемлекеттік тіркеу негізінде мемлекеттік кірістер органдары салық төлеушіні салықтық есепке қояды.

Бейрезидент заңды тұлғаларды тіркеу

Бейрезидент заңды тұлғаларды салықтық тіркеуге қоюдың ерекшеліктері көзделген:

• мемлекеттік кірістер органы бейрезидент-заңды тұлға туралы мәліметтерді салықтық есепке қою туралы салықтық өтініш негізінде екі жұмыс күні ішінде салық төлеушілердің деректер базасына енгізеді;
• нөмірлер тізілімінен келіп түсетін тіркеу деректеріне өзгерістер мен толықтырулар екі жұмыс күні ішінде автоматты режімде енгізіледі;
• бюджетпен есеп айырысуға жауапты қызметкер, телефон нөмірі, электрондық поштасы туралы мәліметтерге өзгерістер заңды тұлғаның және оның құрылымдық бөлімшелерінің салықтық есепке қою туралы өтініші негізінде екі жұмыс күні ішінде енгізіледі.

Тіркеу деректерін өзгерту: жаңа мерзімдер

Салық төлеушінің тіркеу деректерінде (мекенжай, байланыс деректері, жауапты тұлға, қызмет ерекшелігі және т.б.) өзгерістер болған жағдайда, тіркеу деректерін өзгертуге арналған салықтық өтініш:

өзгерістер туындаған кезден бастап 10 жұмыс күнінен кешіктірілмей
мемлекеттік кірістер органына ұсынылуы тиіс.

Бұл мерзімді бұзу салық органдарымен өзара әрекеттесуде және бюджетпен есеп айырысуда тәуекелдерге әкелуі мүмкін.

Резидент заңды тұлғаларды салықтық есептен шығару

Салықтық міндеттемелер орындалмаған жағдайда болмаған кезде мемлекеттік кірістер органы:

• үш жұмыс күні ішінде резидент-заңды тұлғаны және оның құрылымдық бөлімшелерін салықтық тіркеуден шығарады;
• негіз ретінде «Заңды тұлғалар» мемлекеттік деректер базасынан резидент-заңды тұлғаны және оның құрылымдық бөлімшелерін алып тастау туралы немесе оларды есептік тіркеуден шығару туралы нөмірлер тізілімінен келіп түскен хабарлама пайдаланылады.

Жеке кәсіпкерлер мен жеке практикамен айналысатын тұлғаларды есептен шығару

Жеке тұлғалар үшін:

• жеке кәсіпкерді немесе жеке практикамен айналысатын тұлғаны салықтық есептен шығару мемлекеттік кірістер органы тарапынан үш жұмыс күні ішінде жүргізіледі;
• міндетті шарт – орындалмаған салықтық міндеттемелердің болмауы,
  кәсіпкерлік кодекстің 38-бабы 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда.

ҚҚС және арнайы салықтық тіркеу

Ережелер сондай-ақ:

• ҚҚС төлеушіні салықтық тіркеуге қою, оның мәртебесін өзгерту және есептен шығару тәртібін;
• ойын бизнесі саласындағы қызметті бастау және тоқтату туралы хабарлау рәсімдерін;
• жеке кәсіпкерлердің және жеке практикамен айналысатын тұлғалардың тіркеу есебінің ерекшеліктерін айқындайды.

Бизнеc пен кәсіпкерлер үшін нені білдіреді

• ғы 1 қаңтардан бастап бизнес пен кәсіпкерлер үшін мынадай түйіндер маңызды:

1. Мерзімдерді сақтау:

• 2 жұмыс күні – мемлекеттік кірістер органдары үшін мәліметтерді енгізу немесе өзгерту мерзімі;
• 3 жұмыс күні – салықтық берешегі жоқ кезде есептен шығару мерзімі;
• 10 жұмыс күні – салық төлеуші үшін тіркеу деректері өзгерген сәттен бастап өтініш берудің шекті мерзімі.

2. Деректерді уақтылы жаңарту: Мекенжай, байланыс деректері, жауапты тұлғалар, қызмет түрлері өзгерген жағдайда, бұл өзгерістерді мемлекеттік кірістер органында уақытылы көрсету қажет.
3. Салықтық міндеттемелерді бақылау: Қызметті тоқтату, қайта ұйымдастыру немесе тарату алдында салықтық берешектің жоқтығына көз жеткізу маңызды.

FChain қалай көмектесе алады

FChain командасы:

• жаңа ережелердің сіздің компанияңызға немесе жеке кәсіпкер ретіндегі қызметіңізге әсерін талдап бере алады;
• салықтық өтініштер мен хабарламаларды дұрыс рәсімдеуге және тапсыруға көмектеседі;
• салықтық есепке қою, тіркеу деректеріне өзгерістер енгізу және есептен шығару рәсімдеріне толық сүйемелдеу көрсете алады;
• ҚҚС бойынша тіркеу, бейрезиденттерді тіркеу және олардың салықтық міндеттемелері бойынша кеңес береді.

Егер сіз 2026 жылғы жаңа талаптарға сай болу үшін ішкі процестеріңіз бен құжаттарыңызды бейімдегіңіз келсе, FChain сіздің бизнесіңіздің ерекшеліктерін ескере отырып, кешенді қолдау ұсына алады.

Кәсіби кеңес алу үшін бізге almaty@f-chain.com мекенжайы бойынша немесе WhatsApp: +7 771 214 1820 арқылы хабарласыңыз.

 

Дайындаған: Мөлдір Мұхтар
Бизнес дамыту жөніндегі маман

FChain Қазақстан
10 қараша 2025 жыл