Шетелдік компаниялар Қазақстанда қашан салық төлеуге тиіс?

Шетелдік компаниялар Қазақстанда қашан салық төлеуге тиіс?

ҚР Қаржы министрлігі Мемлекеттік кірістер комитеті шетелдік компаниялардың Қазақстан аумағынан тыс көрсетілетін қызметтері бойынша табыстарын салық салу тәртібі жөнінде түсіндірме жариялады. Бұл қазақстандық бизнес үшін маңызды, себебі қызметті сатып алушы отандық компания көбінесе салық агенті ретінде әрекет етеді және төлем көзінен ұстап төленетін салықты дұрыс есептеу мен аударуға жауап береді. Төменде нерезиденттің табысы Қазақстанда қашан салық салынатынын және қашан салынбайтынын қарастырамыз.

 

Нерезиденттің табысы Қазақстаннан алынған табыс болып саналатын жағдайлар

Салық кодексіне сәйкес, егер нерезидент Қазақстан Республикасынан алынатын табыс алса, онда ол Қазақстанда салық төлеуге міндетті. Мұндай табыстардың тізбесі Салық кодексінің 644-бабында белгіленген.

Қазақстаннан алынған табысқа, атап айтқанда, мыналар жатады:

1. Қазақстан Республикасының аумағында орындалатын жұмыстар мен көрсетілетін қызметтер
   (Салық кодексі 644-бап, 1-тармақ, 2-тармақша).
2. Нерезиденттің Қазақстаннан тыс көрсететін кейбір қызмет түрлері, атап айтқанда:
   басқарушылық, қаржылық, консультациялық, инжинирингтік, маркетингтік, аудиторлық және заңгерлік қызметтер. Бұл қызметтер Салық кодексінің 644-бабы 1-тармағының 3-тармақшасында белгіленген және шетелде көрсетілгеніне қарамастан, Қазақстаннан алынған табыс ретінде қарастырылады.

 

Төлем көзінен ұсталатын салық: мөлшерлеме және тәртібі

Егер нерезиденттің қызметі Қазақстанда тұрақты мекеме (ТМ) құрмайтын болса, Қазақстаннан алынған табыстар:

• төлем көзінен ұсталып төленетін корпоративтік табыс салығына (КТС) жатады;
• ешқандай шегерімдерсіз (салық жалпы табыс сомасына есептеледі);
• 20% мөлшерлеме бойынша салынады.

Бұл жағдайда қазақстандық тапсырыс беруші — салық агенті, ол:

• нерезидентке табыс төлеген кезде салықты ұстайды;
• оны Қазақстан Республикасының бюджетіне аударады;
• белгіленген нысан бойынша есеп тапсырады.

 

Нерезиденттің қандай табыстарына Қазақстанда салық салынбайды

Салық кодексінде маңызды ерекшелік бар. 645-баптың 9-тармағы 11) тармақшасына сәйкес, толығымен Қазақстаннан тыс жерде орындалған жұмыстар мен қызметтерден түскен табыс салық салудан босатылады, бірақ 644-баптың 1-тармағы 3), 4) және 5) тармақшаларында көрсетілген арнайы табыс түрлеріне қолданылмайды.

Қарапайым тілмен айтқанда, егер:

• нерезидент қызметті толығымен шетелде көрсетсе;
• бұл қызметтер 644-бапта көрсетілген арнайы санаттарға жатпайтын болса;

онда мұндай табыс Қазақстанда салық салынатын табыс болып танылмайды, және КТС ұсталып төленбейді.

 

Бұл Қазақстандағы бизнес үшін нені білдіреді

Шетелдік қызмет ұсынушылармен жұмыс істейтін қазақстандық компаниялар үшін қызметтердің қай жерде нақты орындалатынын анықтау өте маңызды.

• Егер жұмыстар немесе қызметтер Қазақстанда орындалса, нерезиденттің табысы Қазақстаннан алынған табыс ретінде танылып, салық салынады.
• Егер қызметтер толығымен шетелде көрсетілсе, олардың 644-баптағы арнайы табыс түрлеріне жатпайтынына көз жеткізу қажет.

Сонымен қатар, келісімшарттардағы және бастапқы құжаттардағы қызмет түрін дұрыс көрсету өте маңызды: қате жіктеу салықтың қайта есептелуіне, айыппұлдар мен өсімпұлдарға әкелуі мүмкін. Егер табыс Қазақстаннан алынған табыс ретінде танылса, қазақстандық компания 20% КТС ұстап, бюджетке аударып, есеп тапсыруға міндетті.

Қосарланған салық салуды болдырмау туралы халықаралық келісімдер де ескерілуі тиіс. Олар төмендетілген мөлшерлеме немесе босату мүмкіндігін береді — бірақ ол үшін нерезиденттің салық резиденттігін растайтын құжаттар болуы қажет.

 

FChain қалай көмектесе алады

FChain командасы қазақстандық және шетелдік компанияларға келесі бағыттарда қолдау көрсетеді:

• нерезиденттермен жасалған келісімшарттарды Қазақстаннан алынатын табысқа талдау;
• нерезиденттің Қазақстанда тұрақты мекеме құру-құрмауын анықтау;
• Салық кодексі мен халықаралық келісімдер негізінде салық жүктемесін есептеу және оңтайландыру;
• келісімшарттарды және төлем схемаларын түзету бойынша ұсыныстар дайындау.

Егер сіз шетелдік мердігерлермен жұмыс істесеңіз немесе Қазақстанға қызмет көрсетуді жоспарлаған шетелдік компания болсаңыз, салық салу салдарларын алдын ала бағалау өте маңызды.

FChain-ге хабарласыңыз — біз сіздің салық тәуекелдеріңізді азайтуға көмектесеміз.

 

Кәсіби кеңес алу үшін almaty@f-chain.com электрондық поштасы арқылы немесе WhatsApp: +7 771 214 1820 нөмірі бойынша хабарласыңыз.

 Заңды тұлғаларды тіркеудегі өзгерістер

 

Дайындаған: Мөлдір Мұхтар
Бизнес дамыту жөніндегі маман

FChain Қазақстан
11 желтоқсан 2025 жыл